پشتیبان گیری از داده ها، 5 روش ساده و پرکاربرد برای حفاظت اطلاعات دیجیتال
اگه بیشتر روز رو پای لپتاپت می‌گذرونی و کلا کارت جوری هست که با فایل و داده‌های خیلی زیادی سر و کار داری، با پوست و گوشت درک کردی که چقدر مهمه هرچند وقت یه بار از همه‌ی اطلاعات مهمت بکاپ بگیری؛ عادت خوبی که خیال داده‌ها رو راحت می‌کنه که قرار نیست نابود بشن و برای همیشه از صحنه روزگار محو بشن. با این تفاسیر بیا بریم برات از راه‌های خوب پشتیبان گیری از داده ها حرف بزنم. راه‌هایی که منو یاد این ضرب‌المثل میندازن: «هرکه با نوح بنشیند، چه غم از طوفانش».
تاکید موکد برای حفاظت از اطلاعات
امیدوارم با من موافق باشی که این روزا توی دنیایی زندگی می‌کنیم که اطلاعات و داده‌ها حرف اول رو می‌زنن، برای همینم من بهشون می‌گم سرمایه‌های جدیدی که گاهی حتی از طلاها ارزش‌شون بیشتر میشه. بذارین یه تجربه دردناک بهتون بگم:
دو سال تمام روی یه پایان‌نامه وقت گذاشتم و در آخر سر همه اطلاعاتم به خاطر خراب شدن و سوختن هارد لپتاپم، به فنا رفت. البته من فایل‌ها را به دوستام هم فرستاده بودم، اما نشد که همه اطلاعات رو برگردونم.
پس یه سری اتفاقا که ممکنه اصلا به ذهنت خطور نکنه، داده‌هات رو به فنا میده و اون موقع هست که به خودت میگی کاش از یه روش پشتیبان گیری از داده ها استفاده کرده بودی. سایر اتفاق‌ها رو هم پایین لیست کردم:
- خراب شدن هارد کامپیوتر و لپ تاپ
- حمله گازانبری ویروس‌ها به سیستم و از بین بردن اطلاعات و یا خراب کردن کامپیوتر
- موبایلت توی آب غرق میشه و یا یه موتورسوار بی‌رحم، از دستت می‌قاپه.
اما حواست باشه از روش‌های مختلف استفاده کنی و داده‌ها رو جاهای مطمئن ذخیره کنی تا این امانت به راحتی از بین نره. بیا بریم چندتا روش و وسیله خوب برای بک آپ گیری رو بهت معرفی کنم:
پشتیبان گیری از داده ها با فلش
فلش‌ها رو کسی نیست که نشناسه، البته اگه در دنیای داده و اطلاعات دیجیتال زندگی کرده باشه. موجودات دیجیتالی کوچیک که به راحتی توی جیب و کیف پولت جا میشن و هر اطلاعاتی که برات مهم باشه، اینطوری همیشه همراهته.
هرچی هم توی جاده پیشرفت تکنولوژی حرکت می‌کنیم، مدل‌هایی ازش پیدا میشن که همینجوری باظرفیت‌تر و کوچیک‌تر میشن، به قولی فلفل نبین چه ریزه، بشکن ببین چه تیزه و البته خوبی‌ها و بدی‌های این محصولات کوچیک و جمع و جور، بیشتر از این حرفاست:
مزایای استفاده فلش مموری
- راحت حمل میشن، بذار توی جیبت و ببرش با خودت قطب شمال اصلا!
- قیمت‌شون به نسبت بقیه تجهیزات ذخیره‌سازی دیجیتال مناسبه.
- اطلاعات شما به سادگی و راحتی به وسیله‌های مختلف انتقال داده میشه.
- بازیابی اطلاعات فلش هم خیلی راحته
معایب استفاده از فلش مموری
- چون خیلی کوچیکه، راحت هم می‌تونی نادیده بگیریش و همین باعث میشه بعضی وقتا گمش کنی و این یعنی تمام زمانی که برای پشتیبان گیری از داده ها صرف کردی، هدر رفته و اطلاعات هم … .
- میگن طول عمرش از هاردهای اکسترنال، کمتره، البته فلش مادربزرگ من که هنوز قبراق و سرحاله.
جاش هیچ وقت خالی نمیشه اگه…
وقتی فلش مموری مورد نظرت رو انتخاب کردی و خریدی، حتما اسمش رو عوض کن و شماره تلفنت رو روش بذار. اینطوری اگه روزی مثل من حواس پرت بودی و یادت رفت برش داری، احتمالش هست یه بنده خدایی پیدا بشه که به شمارت زنگ بزنه و به دستت برسونه.
فلش رو به دسته کلیدت یا سوئیچت وصل کن، چون هیچ وقت اونا رو جا نمیذاری، پس اینطوری فلش همیشه کنارته.
موقع خرید فلش مموری به چه نکاتی دقت کنیم؟
می‌تونم بهت بگم در فروشگاه آنلاین بوبوکو، می‌تونی از کم‌ظرفیت‌ترین تا با ظرفیت‌ترین فلش رو توی بازار پیدا کنی. کمترین ظرفیت، ۲ گیگابایت و بیشترینش در حال حاضر ۲۵۶ گیگابایت هست.
موقع خرید فلش، علاوه بر ظرفیت، باید به سرعت انتقال داده و نوع رابط اتصال توجه کنی.
هرچه عدد USB بیشتر باشه، سرعت انتقال داده بیشتره.
SanDisk از بهترین برندهایی هست که الان می‌تونی پیدا کنی که مربوط به پادشاه مغرب زمین، وسترن دیجتال هست.
پس فلش‌ها می‌تونن یک راه خوب برای پشتیبان گیری از داده ها باشن.
بکاپ گیری از داده ها با هارد اکسترنال
وقتی هاردهای اکسترنال به دنیای داده‌ها و اطلاعات معرفی شدن، مثل این می‌موند که بخوای درمان یه بیماری سخت رو پیدا کرده باشی. حالا چرا؟ وقتی در هر لحظه میلیون‌ها داده تولید میشه، باید راهی برای ذخیره کردنش باشه و هاردهای اکسترنال، یکی از بهترین گزینه‌ها برای پشتیبان گیری از داده ها هستن. می‌تونی اطلاعات مورد نظرت رو برداری و بریزی توی این هاردها و بعد هر وقت دلت تنگ شد، بهشون سربزنی.
مزایای استفاده از هارد اکسترنال
- قیمت نسبتاً مناسب
- داشتن فضای ذخیره‌سازی بالا برای فایل‌های بزرگ و زیاد
- امکان حمل و نقل در بسیاری از موارد
- سرعت زیاد در انتقال داده.
معایب استفاده از هارد اکسترنال
- هر هاردی می‌تونه خراب بشه، اینطوری نمیشه همه اطلاعاتت رو بازیابی کنی.
- داغ کردن زیاد
- بدسکتور شدن
جاش هیچ وقت خالی نمیشه اگه…
هاردت رو که خریدی، براش حتما یه کیف محافظ بخر، حتی اگه از نوع مقاوم به ضربه است در غیر اینصورت، باید هم با پشتیبان گیری از داده ها خداحافظی کنی و هم با دستگاه جدیدی که خریدی.
روش‌های استفاده مناسب از یه هارد اکسترنال رو یاد بگیر، مهمه که با آگاهی ازش استفاده کنی تا عمرش رو کمتر نکنی.
به نشانه‌های خرابی هارد اکسترنال دقت کن تا یکهویی، تو رو دست خالی رها نکنه و باهات خداحافظی نکنه.
هنگام خرید هارد اکسترنال به چه نکاتی دقت کنیم؟
وقتی می‌خوای هارد اکسترنال بخری، دستت بازه که مدل‌های مختلف رو انتخاب کنی:
- هارد HDD، با یه سری قطعه مکانیکی، میشه حافظه جانبی دلخواه تو که در ظرفیت‌های مختلف 1 گیگا بایت تا 14 ترابایت هم قابل خریده. سرعت مناسبی داره، خیلی از اونها از رابط USB 3.0 پشتیبانی میکنن که این یعنی سرعت مناسب در انتقال داده‌ها.
- هارد SSD، این قطعه‌های مکانیکی رو نداره، حافظه جانبی دلخواه گرون‌تری نسبت به HDD هستش و سرعت انتقال داده هم در اون بیشتره. حافظه SSD ظرفیت‌های مختلفی داره و می‌تونی از برندهای مختلفی مدل‌های متفاوتش رو پیدا کنی. اما در نهایت هر دو برای بکاپ گیری مناسبن.
پشتیبان گیری از داده ها با تایم ماشین یا ماشین زمان
اگه کتاب‌های علمی تخیلی نویسنده معروف، «ژول ورن» رو خونده باشی، اسم کتاب ماشین زمانش رو شنیدی. حالا چند سالیه که اپل، یادگار بزرگ استیو جابز فقید، با نرم‌افزار ماشین زمان، امکان پشتیبان گیری از داده ها رو برای سیستم عامل مک ممکن کرده.
این نرم‌افزار به صورت خودکار، از اطلاعات مهمی که داری نسخه پشتیبان تهیه می‌کنه و می‌تونه این فایل‌های ذخیره شده رو برای هر زمانی که می‌خوای، به امانت نگه داره.
مزایای استفاده از ماشین زمان
- بدون اینکه خبردار بشی، وظیفه‌اش رو انجام میده و از داده‌ها، بکاپ می‌گیره.
- محدودیتی برای ذخیره فایل نداری، البته بسته به حجمی که خریدی.
- نه فقط از یه درایو خاص، بلکه از همه فایل‌های مهم و سیستم و… برات پشتیبان می‌گیره
معایب استفاده از ماشین زمان
- قیمت خریدش نسبتا بالاست
- اگه فقط محصولات اپل رو داشته باشی، می‌تونی برای پشتیبان گیری از داده ها ازش استفاده کنی.
هارد شبیه سیستم‌های ذخیره‌سازی متصل به شبکه (NAS)
اگه صاحب کسب وکاری هستی و دوست داری هاردی داشته باشی که از هر جا بتونی به اطلاعاتت دسترسی داشته باشی این نوع هارد، دقیقا برای تو ساخته شده. این نوع هارد شبیه سیستم‌های ذخیره‌سازی متصل به شبکه (NAS) هست و می‌تونی خیلی راحت با اتصال به اینترنت از هرجایی که باشی، فایل‌هات رو ببینی. این سیستم برای پشتیبان گیری از داده ها عالیه و بسته به حجم و ظرفیتی که داره، می‌تونه تا مدت‌های طولانی همراه داده‌ها باشه.
مزایا
- دسترسی مستقیم به اطلاعات از هرجا
- خیره‌سازی داده‌ها به صورت خودکار
عیب‌ها
- قیمتش نسبتا بالاست
- گاهی ممکنه تنظیم و نگهداریش سخت باشه، البته تا وقتی روش‌هاش رو یاد بگیری.
استفاده از روش ابری برای پشتیبان گیری از داده ها
خود من اولین بار با فضای ابری وقتی آشنا شدم که می‌خواستیم برای شرکت‌مون CRM بخریم، توی چنین نرم‌افزارهایی، یه فضای مشخصی برای هر کاربر در نظر می‌گیرن و بسته به حجمی که داره، اطلاعاتت رو اونجا ذخیره می‌کنی و با اتصال به اینترنت، هر جای این دنیا که باشی، بهشون دسترسی داری.
اگه گوشی هوشمند دارین، حتما با این فضاها آشنا هستین: iCloud، Dropbox، Google Drive و OneDrive و… البته یه سری شرکت‌های دیگه هم این امکان رو فراهم کردن که می‌تونی با پرداخت هزینه‌ی اشتراک، از این سرویس ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده کنی. پس انواع فضاهای ابری که شرکت‌هایی مثل گوگل و مایکروسافت و سازمان‌های محلی در اختیارت میذارن، می‌تونی به راحتی پشتیبان گیری از داده ها داشته باشی.
مزایا
- با چندتا کلیک ساده، می‌تونی هر وقت که آنلاین میشی، اطلاعاتت رو توی فضای ابری ذخیره کنی.
- همیشه یه فضای مشخصی بهت هدیه داده میشه تا بتونی اطلاعاتت رو ذخیره کنی.
معایب
- برای استفاده از این سیستم، حتما باید به اینترنت وصل باشی.
- هر لحظه ممکنه که اکانتت هک یا از دسترس خارج بشه و اطلاعاتت در خطر باشن.
- ممکنه شرکتی که امروز ازش این سرویس رو خریدی امروز باشه، ولی فردا نباشه!
- حجمی که در اختیارت قرار داده میشه، ممکنه برای پشتیبان گیری از داده‌های با ظرفیت زیاد مناسب نباشن.
جمع بندی
تا اینجا فهیدیم که هر راهی که برای حفاظت از داده‌هات انتخاب کنی، یه عیب و ایرادی داره و این یعنی که داده‌هایی که این همه برای پیدا کردنشون زحمت کشیدی، ممکنه یه روز نباشه.
راهی که برای جلوگیری از این کار می‌تونم بهت پیشنهاد بدم، استفاده همزمان از چند روش برای پشتیبان گیری از داده ها هست. برای مثال اگه پروژه‌هات رو هم توی هارد و هم فضای ابری ذخیره کنی، طول عمر داده‌ها رو بیشتر کردی.
حتی داشتن یه هارد و فلش با ظرفیت، انتخاب مناسبی برای حفاظت از داده‌هاست.
اما جدا از این کارها، یادت باشه تا اونجایی که می‌تونی از این وسیله‌ها به درستی استفاده کنی و راه‌های حفاظت از اونها رو هم خیلی خوب یاد بگیری. مثلا بهت گفتم حتما برای هاردت کیف محافظ بخر، مواظب باش بهش ضربه نخوره و روش‌های استفاده صحیح ازش رو یاد بگیر.
پاسخ به سوالات متداول
۱.نسخه پشتیبان چیست؟
زمانی که به سراغ پشتیبان گیری از داده ها میری، در واقع داری یه نسخه پشتیبان (backup) از اطلاعات ارزشمندت می‌گیری تا اگر دستگاه اولی که این اطلاعات در اون ذخیره شدن، مشکلی براش پیش اومد، نسخه بکاپ جایگزین بشه.
۲. آیا برنامه‌ای برای پشتیبانی گیری از کارت حافظه وجود داره؟
بله، حتما. شما می‌تونی به کمک دانلود برنامه پشتیبان گیری از کارت حافظه، از همه اونچه که در این دستگاه وجود داره، حفاظت کنی. در واقع این نرم‌افزارها، یک راه دیگه برای پشتیبان گیری از داده ها محسوب میشن. مثلا برنامه قدرتمند پشتیبان گیری از داده ها super backup pro یا app backup دو نوع از این نرم افزارها هستن که کافیه اونها رو نصب کنی و با چند کلیک، کار دلخواه رو باهاش انجام بدی.
پیشنهاد می کنیم مقاله مشکل اجکت نشدن فلش و هارد اکسترنال با ۷ روش ساده، اما مطمئن حل می‌شود را مطالعه بفرمایید.
